- Phần 1. Động cơ học tập
- Phần 2. Những thói quen thành công
- Phần 3. Môi trường học tập
- Phần 4. Chiến thuật học tập
- Phần 5. Kỹ năng đọc hiệu quả
- Phần 6. Kỹ thuật ghi chép
- Phần 7. Luyện tập trí nhớ
- Phần 8. Sức mạnh ngôn từ
- Phần 9. Kỳ thi
- Phần 10. Bí quyết 1%
CHƯƠNG 2. NHỮNG THÓI QUEN THÀNH CÔNG
Khi bạn làm việc gì đó một lần, đó chỉ là một hành động mà thôi. Làm nó nhiều lần, bạn sẽ có một công việc đều đặn. Nhưng khi bạn làm nó ngày này qua ngày khác một cách vô thức, bạn đã có một thói quen rồi đấy. Thói quen là những điều giúp tạo nên tính cách cả cuộc đời ta. Và chính nhờ chúng mà việc học của ta trở nên tốt đẹp chứ không phải là do may mắn hay gặp một ông thầy rộng tay cho điểm. Vấn đề là ở chỗ làm cách nào mà bạn tập được cho mình những thói quen tốt giúp hình thành nên những tính cách tích cực cho con người bạn.
Như bạn biết đó, thói quen có thể được hình thành do ngẫu nhiên hay là có mục đích hẳn hoi. Một số sinh viên, do một hoàn cảnh nào đó, tình cờ làm một việc mà sau đó vẫn tiếp tục làm lại mãi. Nếu nó là một thói quen tốt thì còn gì hay bằng!
Bây giờ là thời điểm thích hợp nhất để bạn bắt đầu tạo cho mình những thói quen dẫn đến thành công. Một khi đã được hình thành, những thói quen đó sẽ ở bên bạn dài lâu, có thể là trong suốt cả cuộc đời. Trong trường học, những thói quen mà bạn học hỏi và sử dụng bây giờ sẽ mang lại cho bạn rất nhiều lợi ích trong cuộc sống sau này. Vì thế, hãy cùng nhau xem xét những thói quen quan trọng giúp bạn thành công trong học vấn nhé.
2.1. Bạn thuộc nhóm người học nào?
Mỗi người đều có một cách học riêng của mình. Có lẽ bạn cũng nhận ra rằng, nếu cho bạn một sự lựa chọn thì bạn sẽ chọn cách học này thay vì cách học khác: nghe, nhìn hay thực hành những điều vừa học. Nói cách khác, bạn thích thầy giáo giảng cho bạn nghe về một đề tài nào đó, bạn thích đọc hay xem phim về nó, hay bạn muốn thực hành xem nó xảy ra như thế nào giống như trong phòng thí nghiệm vậy? Đó chính là những ví dụ về 3 kiểu học phổ biến nhất mà chúng ta sẽ cùng bàn luận dưới đây.
- Có nhiều người học tốt nhất thông qua thính giác. Ban có thuộc nhóm người này không? Nếu có thì bạn thường không thích nhìn vào bảng. Bạn thường chuyện trò với người khác, kể những câu chuyện vui, thích nghe một đề tài nào đó chứ không thích đọc. Bạn sẽ học được nhiều khi cùng ngồi ôn bài với các bạn hay khi nhớ lại những âm thanh của những điều mà ngưới khác đã nói.
- Nhóm thứ hai là những người thích học thông qua thị giác. Bạn học được nhiều thông qua những gì bạn có thể nhìn thấy được như tranh ảnh, phim, sách, tạp chí, bảng đen, sổ ghi chú… Bạn thích viết ra giấy mọi điều để bạn có thể thấy chúng. Bạn thích ngồi ở những vị trí có thể thấy rõ giáo viên, nhìn được bảng và bạn sẽ thường xuyên hình dung ra những hình ảnh trong đầu bạn. Chắc chắn là bạn sẽ thấy rất thoải mái và dễ học bài nếu bạn tóm tắt bài học theo kiểu sơ đồ hay hình họa để bạn có thể nhìn chúng và nhớ lại bài giảng của thầy cô.
- Nếu bạn là người năng động và có khả năng cảm thụ mạnh thông qua xúc giác thì bạn thuộc nhóm người có kiểu học thực hành. Trong lớp, bạn thấy bồn chồn, bứt rứt nếu cứ phải ngồi yên một chỗ; thà là cho bạn đứng dậy và làm một việc gì đó còn hơn. Bạn thích chơi thể thao, tham gia đội kịch của trường, thích vẽ vời hay có những sở thích năng động khác. Trong học tập, bạn thích những tiết thực hành trong phòng thí nghiệm và những gì liên quan tới các hoạt động thể chất. Ban không ngại học hỏi nhưng bạn chỉ thích làm nó theo những cách nào có tính chất „vận động‟ chứ không phải đơn thuần chỉ ngồi ôm ghì lấy cuốn sách.
Ngoài ra, người ta cũng có thể phân loại các cách học theo những tiêu chí khác. Bạn có thể là một người học chi tiết hay tổng quát. Ban sẽ thuộc loại học theo kiểu chi tiết nếu bạn thích những giáo viên giảng bài theo một trình tự rõ ràng, bám sát giáo án và đưa ra những ví dụ rõ ràng, cụ thể. Bạn sẽ thuộc loại học theo dạng tổng quát nếu bạn thích học với những người có tác phong thoải mái, hay kể chuyện, và thường cố gắng liên hệ bài giảng với những sự kiện lớn như cuộc đời của bạn, của họ, những khuynh hướng và vấn đề thời sự. Bạn cũng thường muốn biết lý do tại sao bạn phải làm một việc gì đó trước khi làm nó.
Còn nhiều kiểu học khác nữa nhưng thế cũng đã đủ cho lúc này rồi. Vấn đề thật đơn giản. Hãy bắt đầu để ý tới cách mà bạn thấy mình học có hiệu quả nhất và sử dụng cách học đó một cách thông minh hơn. Việc học không mất nhiều thời gian lắm đâu. Hãy tận dụng hết khả năng và sự khéo léo của mình, thành công sẽ không còn ở cách xa bạn nhiều lắm đâu.
2.2. Chuẩn bị những điều kiện học tập tốt nhất
Đừng quên rằng chuẩn bị là một giai đoạn rất cần thiết khi bạn bắt tay vào làm bất cứ việc gì. Những người thành công thường là những người có được sự chuẩn bị tốt nhất. Một ứng cử viên đi xin việc sẽ cảm thấy tự tin hơn nếu trước buổi phỏng vấn anh dành nhiều thời gian nghiên cứu về công ty và những câu hỏi mình sẽ nhận được cũng như sẽ đặt ra cho họ. Một học sinh nếu học hành chăm chỉ và siêng năng suốt khóa học và ôn bài thật tốt chắc chắn sẽ làm bài tốt hơn những người chỉ „gạo bài‟ trước ngày thi. Một doanh nhân sẽ có nhiều cơ may ký được hợp đồng với đối tác nếu ông ta hiểu rõ hơn ai hết về đối thủ và đã có sẵn những kế hoạch cần thiết để xử lý những tình huống bất ngờ xảy ra. Tương tự như vậy, một sinh viên sẽ có được sự chuẩn bị tốt nhất cho cả cuộc đời của mình sau này nếu người ấy biết tận dụng quãng thời gian quý báu khi còn ngồi trên ghế nhà trường để trang bị cho mình tất cả những kiến thức cần thiết nhất trước khi bước vào đời. Vì thế bạn còn chần chờ gì nữa mà không bắt tay vào chuẩn bị những điều tốt nhất cho mình từ những việc đơn giản sau đây.
- Hãy xem lại vẻ ngoài của bạn. Người ta thường có ấn tượng mạnh mẽ nhất về người đối diện ngay lần gặp đầu tiên. Vì vậy hãy chú trọng hơn về vẻ ngoài của bạn để tạo được những ấn tượng tốt đẹp nhất. Rất đơn giản: đầu tóc gọn gàng, sạch sẽ, mặc những bộ quần áo phù hợp với bạn và môi trường xung quanh. Đừng khoác lên người những thứ quá đắt tiền, cầu kỳ, sặc sỡ hay „ngắn trước hở sau‟ (đặc biệt đối với bạn nữ) gây ra những sự chú
ý không tốt và „phản cảm‟ từ mọi người, đặc biệt khi bạn còn đang trong môi trường sư phạm và phần lớn vẫn còn đang sống dựa vào gia đình.
- Trong thời đại bùng nổ khoa học kỹ thuật ngày nay, việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào công việc và học tập là điều rất cần thiết đối với bất cứ người nào. Ở đây chúng ta chỉ nói đến một thiết bị nhỏ nhắn đã giúp biến chuyển cả thế giới loài người, đó là chiếc máy vi tính. Bạn có thể làm bài, học bài, tìm kiếm thông tin, tài liệu, mua sắm, giải trí, kết bạn … - hầu như là tất cả mọi việc – chỉ thông qua một chiếc máy có (hay thậm chí là không có) nối kết Internet. Vì thế hãy có gắng trang bị cho mình một chiếc và bắt đầu khai thác khả năng kỳ diệu của nó. Tuy nhiên, nếu điều kiện tài chính của bạn là có hạn thì vẫn còn có nhiều cách khác. Các dịch vụ Internet đường truyền tốc độ cao với giá rẻ giờ mọc nhan nhản khắp mọi nơi. Điều quan trọng ở đây là bạn sẽ làm gì với chiếc máy tính. Đừng mất quá nhiều thời gian dành cho những cuộc tán gẫu vô bổ hay những trò chơi bắn giết trên mạng. Thay vào đó, hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để có thể tận dụng và khai thác được sức mạnh tuyệt vời của các công cụ mà nền công nghệ cao đã mang lại cho bạn.
- Bảo đảm rằng bạn có đầy đủ những dụng cụ cần thiết giúp bạn dễ dàng hơn trong học tập. Ban đã có giấy, bút, sách vở, máy tính hay những đồ dùng khác khi đến lớp chưa? Ban cũng đã có một cuốn sổ nhỏ giúp ghi lại thời khóa biểu học tập và sinh hoạt của bạn chưa? Với quyển lịch nhỏ nhắn đó, lúc nào bạn cũng có thể biết mình đang ở đâu và đã làm được những gì cũng như giúp bạn tránh được việc học quá nhiều để có thể dành thời gian cho những giây phút giải trí thư giãn thoải mái hơn.
2.3. Gia tăng ý thức về bản thân mình
Bạn thấy mình là người như thế nào? Bạn nghĩ mình là một sinh viên giỏi hay dở? Bạn biết không, hành động, cảm giác, và hành vi của bạn khá nhất quán với nhận thức của bạn về chính mình. Tuy nhiên điều thú vị là nó có thể thay đổi được. Có hàng ngàn sinh viên tự thấy mình không có năng lực gì đặc biệt, luôn thua kém bạn bè, rồi họ có khuynh hướng kết bạn với những người cũng „cỡ‟ như mình và hậu quả là điểm số cứ sút kém hoài. Vì sao vậy? Các bạn đó đã tự chứng minh là mình „đúng‟ bằng cách trở thành những người dở tệ, đúng theo suy nghĩ trước đó của họ.
Đừng nhầm lẫn sự tự ý thức với những suy nghĩ tích cực. Chúng không phải là một. Có những suy nghĩ tích cực nghĩa là tin rằng mọi việc sẽ trở nên tốt đẹp cho dù niềm tin đó có hợp lý hay không. Sự tự ý thức thì khác. Bằng cách củng cố sự tự ý thức của mình, bạn đang tiến tới một điểm mà bạn thật sự có thể kiểm soát được, đó chính là bản thân bạn. Những điều bạn nói với mình, nghĩ về mình, cảm nhận về bản thân tạo nên nét tính cách và nhân phẩm trong con người bạn.
Bất cứ loại người nào mà bạn muốn trở thành, bất cứ thay đổi nào mà bạn muốn thực hiện, đều bắt nguồn từ bên trong con người bạn. Hãy luôn tập trung vào việc trở thành con người mà bạn mong muốn. Hãy hình dung ra một „bức tranh tinh thần‟ thật mạnh mẽ, sống động về người sinh viên mà bạn mơ ước vươn tới. Nhìn thấy mình làm những việc dẫn bạn đến thành công. Nghe bản thân nói những điều mà các sinh viên ưu tú nhất thường nói. Cảm thấy mình tràn ngập tự tin và đang làm những việc sẽ dẫn đến những thành công tiếp theo. Quá trình này sẽ giúp tạo ra những nét tính cách mà con người bạn muốn có. Khi bạn có cảm giác tích cực về tương lai mình, tiềm thức của bạn sẽ rất tự nhiên hướng suy nghĩ và hành động của bạn theo một cách thức tương ứng với những gì bạn muốn tới. Mục đích của việc hình dung một „bức tranh tinh thần‟ trong đầu thì rất đơn giản. Đầu tiên, nó giúp bạn thấy được „sản phẩm cuối cùng‟, và bằng cách đó khiến bạn trở nên dễ chịu hơn với một hình ảnh con người mới mẻ nơi bạn. „Bức tranh tinh thần‟ đó sẽ cung cấp cho bạn một mô thức hành động tương ứng thông qua việc lưu giữ những hành vi mong muốn trong tâm trí. Bạn sẽ trở thành con người bạn nghĩ, bạn mơ ước và khao khát nhất.
Bạn có thể trở thành con người mà bạn đang cố gắng thể hiện. Đó là lợi điểm thứ hai của những bức tranh tinh thần. Hầu hết chúng ta đều đã „đóng vai‟ như thế dưới dạng này hay dạng khác. Thường thì, những ngôi sao điện ảnh khi đảm nhận một vai diễn với cùng một tính cách như nhau trong một thời gian dài thường có xu hướng thật sự lĩnh hội những nét tính cách của nhân vật đó. Vì vậy, ngay từ hôm nay, hãy „nhập vai‟ trở thành một con người bạn ao ước để cuối cùng bạn có thể thật sự trở thành con người đó.
Có ba việc quan trọng cần làm ngay bây giờ:
1. Hãy ngừng so sánh mình với người khác. Cũng đừng nghe ai đó so sánh bạn với họ. Ban là một trong cái thế giới rộng lớn này. Tất cả những so sánh với người khác đều thật ngớ ngẩn. Sự so sánh duy nhất bạn nên làm là đánh giá những việc mình đã làm so với chính bản thân bạn một tháng trước đây, một năm trước đây… Nếu bạn thấy mình có tiến bộ thì tức là bạn đang thành công rồi đấy.
2. Điều cần làm tiếp theo là hãy sống đúng với bản chất con người mình, có nghĩa là bạn hãy sống đúng với những giá trị của bạn. Nếu bạn coi trọng sự chân thật, hãy sống chân thật. Nếu bạn trân trọng tình bạn, hãy cư xử với bạn bè thật tốt. Nếu bạn coi trọng sự thành công, thì hãy bắt đầu đi trên con đường để đến được cái đích đó. Bí mật chính là hãy đặt ra các mục tiêu ngắn hạn và đạt được chúng, lập tiếp một mục tiêu ngắn hạn nữa và tiếp tục hoàn thành chúng. Cứ thế, chẳng bao lâu nữa bạn sẽ đến được những mục tiêu lâu dài của mình thôi.
3. Điều thứ ba cần làm là hãy tin vào bản thân mình. Mỗi ngày bạn chỉ cần dành ra hai phút để nghĩ về những „bức tranh tinh thần‟ là đủ. Nằm hay ngồi cũng được, miễn sao cho thật thoải mái. Sử dụng trí tưởng tượng của mình để tạo ra một hình ảnh sống động, rõ nét về chính bạn đang làm một việc gì đó mà bạn ao ước. Ví dụ như bạn đang nghĩ về mình đang phát biểu tích cực trong lớp, được thầy cô khen ngợi hay đạt được những số điểm cao vút tại các kỳ thi trong con mắt ngưỡng mộ của bạn bè. Nghe có lạ lẫm lắm không?
Hãy nhớ lấy điều này: Nếu bạn thậm chí còn không tưởng tượng được bạn sẽ đạt được điểm 10 thì còn có hy vọng gì để bạn thật sự làm được điều đó trong thực tế chứ?
Để trở thành một sinh viên giỏi, điều đầu tiên bạn cần làm được là tin rằng điều đó có thể thành hiện thực. Hãy giao tiếp nhiều hơn với các bạn học giỏi và làm theo những kỹ năng học tập mà cuốn sách này đã dạy bạn. Thành công sẽ đến khi bạn tin vào chính mình.
2.4. Đọc, đọc và đọc
Tivi có mặt ở khắp mọi nơi khiến cho việc đọc sách giờ đây đã trở thành một chuyện lỗi thời. Tuy nhiên ở bất cứ thời đại nào, việc đọc vẫn có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách và bồi dưỡng tri thức của con người. Nhưng tại sao ta phải tập cho mình thói quen đọc sách? Bởi vì việc đọc kích thích sự hoạt động của bộ não. Nó giúp bạn học được nhiều hơn bất cứ thứ gì bạn nghe được hay tự thân mình trải qua. Nó còn làm cho sự tưởng tượng của bạn phát triển hơn. Ví dụ, đọc sách có thể giúp bạn linh hoạt hơn khi giải quyết những vấn đề trong cuộc sống. Thật vậy, người ta thường nói nhà phát minh Thomas Edison là một „con mọt sách‟ bởi vì ông đã đọc ngấu đọc nghiến hàng ngàn cuốn sách và điều này đã cung cấp nền tảng giúp ông trở thành một trong những nhà phát minh vĩ đại nhất thế giới.
Nhưng không phải ai cũng biết cách đọc hiệu quả. Việc đọc đòi hỏi một số kỹ năng nhất định. Nếu bạn học được cách đọc tốt hơn, bạn sẽ không còn phải e sợ khi đọc sách nữa. Và một khi bạn đã học được cách đọc hiệu quả rồi thì bạn lại sẽ càng muốn đọc nhiều hơn. Hãy đọc càng nhiều càng tốt và đọc những tài liệu có độ khó khác nhau. Nếu bạn muốn trở thành một độc giả tốt thì chỉ đọc báo buổi sáng không thôi là chưa đủ. Hãy đọc các loại sách khác nhau, sách bán chạy, sách của các tác giả nổi tiếng, và tạp chí (đặc biệt bạn sẽ học được rất nhiều điều bổ ích khi đọc các tạp chí chuyên ngành). Điều quan trọng là đọc càng nhiều càng tốt.
2.5. Ăn uống thông minh hơn
Việc ăn uống có tác động mạnh mẽ tới tâm trạng, mức độ hoạt động và khả năng suy luận của bạn. Nhiều nghiên cứu khoa học đã cho thấy việc bạn ăn gì và khi nào bạn ăn chúng có thể tạo nên sự khác biệt lớn lao trong việc học của bạn. Nếu bạn quan tâm nhiều hơn tới thói ẩm thực, bạn sẽ có nhiều khả năng gia tăng điểm số của mình trong học tập. Bằng cách nào? Những loại thức ăn dinh dưỡng mang lại cho bạn sự tập trung tốt và những kỹ năng giải quyết vấn đề hiệu quả hơn. Bạn sẽ có thể tập trung lâu hơn để học tốt hơn. Thậm chí thức ăn còn giúp bạn cảm thấy năng động và yêu đời hơn.
- Lý tưởng nhất là bạn hãy tiêu thụ thức ăn chứa lượng đường, muối và chất béo thấp.
- Dùng nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày thì tốt hơn là ăn ít bữa nhưng mỗi bữa thật nhiều.
- Uống từ 6 đến 8 ly nước lọc mỗi ngày ( ít nhất 200 ml/ngày)
- Dùng những loại thực phẩm có chứa nhiều nước hơn như các loại rau quả.
- Cho vào khẩu phần ăn của bạn nhiều ngũ cốc và những thức ăn tự nhiên hơn.
- Khi nấu ăn cho thêm nhiều nước ép chanh, các loại gia vị và bớt ít muối lại.
- Ăn đúng bữa và chậm lại, tránh ăn ngấu nghiến vì sẽ không tốt cho dạ dày bạn.
- Tránh nhịn bữa sáng vì nó sẽ làm bạn giảm khả năng tập trung đấy.
Ngoài ra khi bạn muốn thư giãn thì hãy dùng thêm nhiều sữa hay những sản phẩm từ sữa trong bữa ăn của mình. Đậu phộng cũng có tác dụng tương tự. Nếu bạn muốn tập trung suy nghĩ và học nhiều (ví dụ như trước các kỳ thi chẳng hạn), hãy dùng những chất có chứa nhiều chất đạm (prôtê-in) như ya-ua, trứng, cá, thịt gà… Nếu muốn nhớ bài lâu hơn thì hãy chọn dùng nhiều sữa, các loại hạt, chuối, ngũ cốc, cháo yến mạch …
Thế trình tự ăn uống có quan trọng không? Câu trả lời là „có‟. Hãy ăn những món cung cấp nhiều prôtêin trước rồi hãy đến những loại chứa nhiều cacbon-hydrat (như những sản phẩm làm từ đường và tinh bột). Có nghĩa là ăn trứng, ya-ua, thịt, cá trong bữa sáng. Những bữa chiều tối thì dùng nhiều sữa và đồ ngọt hơn. Chất prôtêin rất có lợi cho việc học, còn những chất cacbonhydrat thì lại làm bạn năng động hơn cho hoạt động sau 3 giờ chiều. Nếu ăn uống thông minh hơn, bạn sẽ cảm thấy khoan khoái hơn và chắc chắn là sẽ học tốt hơn.
2.6. Đi học đều đặn
Bạn có nên nghỉ học không? Dĩ nhiên là „không‟ rồi. Tuy nhiên có đôi lúc bạn buộc phải nghỉ học với những lý do chính đáng như bệnh tật, ốm đau, hay có việc gấp rút cần làm. Đi học đều đặn bảo đảm rằng bạn sẽ nghe giảng và ghi chép bài vở đầy đủ hơn và nắm bắt được những thông tin cần thiết trong lớp học. Hãy đến lớp đúng giờ. Thầy cô thường cảm thấy bực bội nếu bị những sinh viên đến trễ cắt ngang bài giảng. Việc đi học sớm còn cho phép bạn kiếm được những chỗ ngồi phía trên. Ở những vị trí đó, bạn sẽ nghe rõ hơn, thấy dễ hơn, ít bị xao lãng và thể hiện cho giáo viên thấy sự quan tâm của mình tới môn học hơn. Bạn nên ghi chú càng chi tiết càng tốt. Vì sao? Việc ghi bài giúp bạn luôn tập trung vào lời thầy giảng và tránh cho tâm trí bạn phiêu lãng nơi đâu. Khi bạn ghi bài, hãy cố gắng tạo ra cho mình thói quen làm nổi bật những điểm quan trọng như sử dụng viết tô màu nổi, gạch dưới, khoanh tròn, đồ đậm, viết chữ in hoa hay vẽ một dấu sao bên cạnh … Hãy sử dụng ít nhất hai màu mực khác nhau vì nó giúp bạn trình bày bài vở rõ ràng hơn. Và một điều quan trọng bạn cần ghi nhớ là: phải thường xuyên ôn bài đấy nhé!
2.7. Tăng cường mối quan hệ với các thầy cô
Học chính là để nắm được các mối quan hệ. Nó là mối quan hệ giữa các ý tưởng, các khái niệm và các con số. Nó là mối quan hệ giữa các công thức, lý thuyết, và thực tế. Nó cũng là về mối quan hệ giữa bạn và các tài liệu học tập, bạn và trường học, bạn và bạn bè, và cuối cùng, bạn và người thầy. Cách giáo dục ngày trước thường mang tính „đối nghịch‟: giữa người học với người dạy. Người giáo viên lúc đó thường cố tỏ ra lạnh lùng, xa cách còn học trò thì tận dụng sự láu cá nhằm đoán biết được thầy sẽ cho ra thi những gì. Ngày nay, những mô hình dạy và học như thế đã ngày càng ít đi. Hãy thiết lập một mối quan hệ gần gũi với các giáo viên sau những giờ học ở trường và phát triển một kênh giao tiếp tích cực.
Các bạn chắc cũng từng có những người thầy mình yêu mến để bao nhiêu năm không gặp nhưng trong lòng vẫn luôn nhớ về thầy với tất cả lòng biết ơn và kính trọng. Bạn có nhớ những lần tụ tập bạn bè để về thăm lại „người xưa trường cũ‟ và ôn lại kỷ niệm một thời học trò đầy những khát vọng đáng yêu. Những tình cảm như thế là hết sức quý giá, là sự ủng hộ tinh thần lớn lao trên đường đời đầy thử thách. Vì thế, hãy biết tận dụng thời gian ngắn ngủi khi còn ngồi trên ghế nhà trường để có thêm những mối quan hệ thầy trò sâu sắc hơn và bạn sẽ thấy rằng nhờ nó mà thái độ học tập của bạn sẽ được cải thiện rõ rệt. Ngoài ra, những mối quan hệ như vậy còn có thể giúp ích cho bạn rất nhiều trong cuộc sống sau này.
Thế bạn phải làm cách nào? Hãy mạnh dạn hỏi thầy cô những điều bạn chưa hiểu (thầy cô đánh giá rất cao những học trò biết „hỏi‟ vì như thế cho thấy sự quan tâm của bạn tới môn học) cũng như cho những ý kiến phản hồi tích cực sau những bài giảng của thầy. Hầu hết các giáo viên đều đánh giá rất cao những tín hiệu cho biết bài giảng của họ đã diễn ra như thế nào trong lớp học. Bạn cũng nên tìm hiểu phong cách giảng dạy và những đề tài ưa thích của các thầy cô để có thể thực hiện tốt hơn những yêu cầu của họ.
2.8. Lập ra thời gian biểu học tập
Những sinh viên giỏi thường là những người biết lập ra cho mình một thời gian biểu chính xác, rõ ràng và viết nó ra giấy hẳn hoi. Bạn có nên làm một cái tương tự như vậy không? Dĩ nhiên rồi. Quả thật, có rất nhiều chuyện đang diễn ra nên rất khó để bạn có thể nhớ hết mọi lớp học, mọi bài tập, mọi cái tên, mọi cuộc hẹn hay những sự kiện quan trọng chỉ bằng trí nhớ thông thường. Có một cách rất đơn giản và hiệu quả giúp khắc phục được điều đó. Nếu bạn không có một trí nhớ tốt: sử dụng thời gian biểu. Nếu cuộc sống của bạn quá phức tạp với nhiều thay đổi: sử dụng thời gian biểu. Nếu bạn có khuynh hướng hay trì hoãn mọi việc: sử dụng thời gian biểu.
Những người sử dụng thời gian biểu thường xuyên sẽ thấy rằng họ có thể sắp xếp và xác định rõ thời gian dành cho việc học một cách khoa học hơn. Thời gian biểu có thể nhắc cho bạn nhớ lại những việc cần làm và tránh được những điều bỏ quên do bất cẩn. Một thời gian biểu hàng tuần nên bao gồm một danh sách tổng quát những việc cần làm quan trọng nhất. Sau đó hãy lập một thời gian biểu hàng ngày để không bỏ quên những việc nhỏ cần làm khác. Bạn có thể ghi thời gian biểu lên điện thoại cầm tay hay viết lên quyển lịch để bàn. Cho dù theo phương thức nào thì bạn cũng nên nhìn lại nó vào cuối ngày, gạch bỏ những việc đã làm xong và chuyển những việc còn dở dang sang ngày hôm sau. Điều này sẽ giúp bạn luôn hướng về các mục tiêu của mình và củng cố hình ảnh thành công của bạn thông qua những việc đã hoàn tất từng ngày. Bài tập cho bạn bây giờ là (nếu bạn chưa làm nó) hãy mở sổ ra và lập ra cho mình một thời gian biểu cho mình.
2.9. Rèn cho mình sự tập trung cần thiết
Một số sinh viên dường như có một sự tập trung cao độ đáng kinh ngạc. Khả năng tập trung giúp bạn sử dụng thời gian của mình hiệu quả hơn và làm được nhiều việc hơn. Làm sao bạn có được nó? Dưới đây là những phương pháp chắc chắn sẽ mang lại cho bạn sự tập trung mà mình mong muốn.
- Tìm thời điểm thích hợp để học. Một số bạn là „những người sống về đêm‟ – có nghĩa là họ chỉ học tốt được vào ban đêm. Một số khác thì lại thấy mình minh mẫn hơn vào các buổi sáng sớm.
- Tìm một chỗ ngồi học thích hợp qua việc lúc nào cũng chỉ sử dụng đúng một cái bàn học mà thôi. Chỗ ngồi đó tạo ra cho bạn sự quen thuộc và dễ chịu, khiến bạn có thể bắt đầu học tốt hơn. Sử dụng ánh sáng ban ngày tự nhiên hay dùng bóng đèn dây tóc (tránh dùng bóng đèn huỳnh quang vì nó sẽ có hại cho mắt bạn)
- Lập ra những mục tiêu nhỏ, cụ thể và trong khả năng của bạn. Đừng nói: “Mình sẽ không ra khỏi ghế nếu chưa đọc xong quyển sách tin học này.” Thay vào đó, lập ra một mục tiêu mang tính hiện thực như: “Trong vòng một tiếng đồng hồ mình sẽ học xong chương 7 và chương 8”. Mỗi lần bạn chỉ nên tập trung học một môn mà thôi. Nếu bài tập thầy giao cho bạn là: trong vòng một tuần, hãy viết một bài nghiên cứu về một nhân vật nổi tiếng nào đó trong lịch sử đấu tranh của dân tộc thì bạn chớ đợi tới đêm cuối cùng mới bắt đầu làm. Hãy chia bài tập này ra thành những phần nhỏ khác nhau. Vào hai ngày đầu tiên, bạn có lẽ muốn tìm hiểu về nhân vật đó bằng cách đọc tài liệu thầy cho, tìm thông tin trên mạng hay vào thư viện. Ngày thứ ba, bạn có thể muốn kiếm thêm thông tin về thời điểm lịch sử mà nhân vật đó đã sống. Sau đó, vào ngày thứ tư, bạn có thể bắt tay vào viết đề cương. Ngày thứ năm, bạn bắt đầu viết bản nháp. Như vậy bạn còn hai ngày cuối cùng để hoàn thành bài nghiên cứu của mình. Việc phân nhỏ những bài tập như vậy sẽ làm cho chúng bớt khó khăn hơn. Thử xem phương pháp này có hiệu quả với bạn không.
- Uống nhiều nước. Điều này giúp cho sự tập trung và chú ý của bạn sắc bén hơn.
- Làm cho việc học của bạn năng động hơn. Đọc, ghi chú, đọc, suy nghĩ rồi lại ghi chú. Không bao giờ xem quá một hay hai trang sách mà không làm gì cả. Bằng việc suy nghĩ, đặt câu hỏi, ghi chú, bạn sẽ giúp cho việc học của mình trở thành một quá trình năng động hơn, ý nghĩa hơn.
- Nghỉ giải lao sau 30 phút. Đứng dậy, co giãn tay chân, đi lại và hít thở chút không khí trong lành sẽ khiến đầu óc bạn sảng khoái và nhẹ nhàng hơn. Những nghiên cứu gần đây còn cho thấy những giấc ngủ trưa ngắn từ 10 đến 20 phút mỗi ngày (trong khoảng từ 11 đến 13 giờ trưa) sẽ tái cung cấp chất amin vào não, chúng là những hóa chất sẽ giúp bạn chú ý và tập trung tốt hơn.
- Tránh những thứ có thể làm bạn xao lãng như TV, điện thoại, đài phát thanh, báo chí. Đừng để chúng phá hủy sự tập trung của bạn.
- Trước khi tập trung vào học, hãy quan tâm giải quyết những yêu cầu tức thời của bạn như cơn đói, khát, tiếng ồn bên ngoài, ánh sáng.
Một khi bạn đã học được cách tập trung thì bạn sẽ hài lòng khi thấy nó trở thành một thói quen của bạn. Và điều đó làm cho những lần tập trung sau trở nên dễ dàng hơn.
2.10. Giảm áp lực học tập
Hãy cố gắng hoàn thành bài tập hay bài nghiên cứu của bạn trước hạn nộp càng sớm càng tốt. Việc này giúp thỏa mãn cả hai mục đích cùng một lúc: bảo đảm rằng bạn đã làm xong bài tập và cho bạn thêm nhiều cơ hội coi lại bài làm của mình và chỉnh sửa nếu cần thiết. Nếu giáo viên cho hạn nộp bài tập là vào ngày 16 thì hãy hoàn thành nó trước ngày 12 trong tháng chẳng hạn. Sau đó, nếu thời khóa biểu của bạn đột nhiên có thêm nhiều sự việc không định trước thì bạn không phải lo lắng gì về việc nộp bài đúng hạn. Và nếu bạn bỗng có thêm một vài ý mới nữa thì bạn vẫn còn nhiều thời gian để bổ sung chúng vào bài làm của mình.
Hãy tận dụng kết quả nghiên cứu khoa học về bộ não gần đây. Trong quyển sách nhan đề Chế độ hoạt động của trạng thái ý thức, tiến sĩ Hobson đã khuyên mọi người nên chọn thời điểm học trước khi ngủ trưa hay trước giờ đi ngủ vào ban đêm. Trong trạng thái chập chờn trước khi bước vào giấc ngủ sâu, bộ não bạn có thể quay lại những gì vừa học trước đó, tái tạo và ôn lại chúng, làm cho những kiến thức đó càng in đậm và rõ nét hơn vào sáng hôm sau. Vì thế, nếu bạn học bài hay ôn bài ngay trước khi đi ngủ, tức là bạn đang sử dụng sự hiểu biết về trạng thái của giấc ngủ để làm cho việc học của bạn thành công hơn.
2.11. Chọn một chỗ ngồi học cố định
Học ở một chỗ ngồi quen thuộc thì có ích hơn vì nó giúp bạn có thể nhanh chóng tập trung vào bài học. Nếu không, bạn có thể mất tới 20 phút đầu tiên để làm quen với chiếc bàn mới, ghế mới, phòng mới hay quang cảnh mới. Thông thường, người ta không khuyên bạn học trên giường vì nó quá dễ chịu khiến bạn dễ chìm vào giấc ngủ. Hãy học trong một khu vực có ánh sáng gián tiếp nhưng phải đủ mạnh và tốt nhất là có không gian yên tĩnh. Bảo đảm là quyển sách phải cách mắt bạn từ 35 đến 45 cm. Với khoảng cách đó, sự mỏi mắt sẽ được giảm thiểu.
2.12. Loại bỏ những sự quấy nhiễu
Ai là kẻ thù của bạn? Đó chính là những thứ gây cản trở cho việc học như sự mơ mộng, cơn đói, trạng thái bất an và sự mơ hồ. Một trạng thái tinh thần như vậy sẽ giết chết sự tập trung. Mọi người đều có một số môn học hay bài tập mà họ chẳng muốn làm chút nào. Nhưng thay vì phàn nàn, hãy nói với bản thân: “Mình sẽ làm xong bài tập này và hoàn thành nó thật nhanh.” Tìm hiểu xem bạn cần học những gì và mất bao nhiêu thời gian để hoàn thành nó. Nếu bạn tiếp cận nó với một thái độ cởi mở, tích cực thì mọi việc sẽ diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn bạn tưởng. Nếu bạn tin rằng bạn có thể làm được nó thì bạn đã đi được nửa đoạn đường rồi đấy.
Gần như lúc nào cũng luôn có những việc gì đó bỗng dưng xuất hiện ngay trước khi bạn chuẩn bị ngồi vào bàn học. Đôi khi, bạn có cảm giác việc học sao mà chán ngán thế và bất cứ thứ nào khác cũng thú vị hơn nhiều. Tránh làm những việc dễ gây cho bạn sự mất tập trung trước giờ học như xem TV, lướt web hay tán gẫu điện thoại với bạn bè. Đa phần những việc ta làm là do thói quen chứ không phải do nhu cầu. Vì vậy, hãy xác định thời điểm nào mà bạn thật sự cần làm những việc đó. Hãy hình thành những thói quen học tập tích cực để có thể tiến bước tới thành công nhanh chóng hơn.
2.13. Học với liều lượng hợp lý
Một trong những thứ làm bạn ngán ngẩm nhất khi bắt đầu học là số lượng bài vở cần hoàn tất. Dẫu sao thì, có ai muốn ngồi lì trên bàn học ba, bốn tiếng đồng hồ trong một ngày đẹp trời không? Câu trả lời khá đơn giản nếu bạn luôn tâm niệm câu nói này: Ta sẽ cảm thấy mọi việc dễ dàng hơn khi „hành động để có được cảm giác‟ hơn là „có được cảm giác để có thể hành động‟. Điều đó có nghĩa là tốt hơn hết bạn hãy bắt đầu làm từ những bài tập nhỏ, dễ, hơn là cứ ngồi chờ một nguồn cảm hứng bất chợt nào đó đến với bạn. Điều đó rất ít khi xảy ra. Nếu bạn phải đọc xong hai chương sách trong ngày thì hãy hứa với lòng rằng bạn sẽ đọc chương 1 thôi. Nếu cuối chương 1 mà bạn vẫn thấy hứng thú thì hãy đọc tiếp luôn. Trên tất cả, đừng để mình bị những cuốn sách dày, đồ sộ làm cho nản lòng. Hãy cứ từng bước từng bước một tiến đến, bạn sẽ không ngờ là mình lại làm được những việc mà mình cảm thấy rất ngán ngẩm trước đó.
Khi đối diện với các tài liệu „khó nuốt‟ thì cách khôn ngoan nhất là lập ra những mục tiêu ngắn và dễ đạt được. Hầu như tài liệu nào cũng có thể được chia nhỏ ra theo một ba-rem nhất định. Cắt nhỏ bài đọc ra thành từng phần, ví dụ như phần giới thiệu, phần ví dụ, thông tin nền tảng, ý kiến tác giả, và các số liệu liên quan. Lúc đó thì nó sẽ không còn gây quá nhiều sự khó khăn cho bạn nữa. Cứ từng bước từng bước mà đi, bạn chẳng cần phải làm khó mình bởi những gì vĩ đại lớn lao. Bỏ mặc hết những lý do, những sự trì hoãn. Hãy bắt đầu làm bài ngay và bạn sẽ hoàn tất nó nhanh thôi.
2.14. Chú ý đến sự cân bằng trong cuộc sống
Vào thời điểm này trong cuộc sống, bạn đang có quá nhiều việc phải đối diện: việc học, việc nhà, các mối quan hệ, những hoạt động trong trường, tài chính, gia đình, sở thích, thể thao và sức khỏe. Có một điều bạn có thể bảo đảm là: cuộc sống đòi hỏi bạn phải chú ý tới mọi phương diện của nó. Nếu bạn không quan tâm tới sức khỏe của mình, thì bệnh tật là điều không thể tránh khỏi. Nếu bạn bỏ mặc các mối quan hệ với mọi người thì nỗi buồn sẽ tự nhiên mà đến. Nguyên tắc ở đây thật đơn giản: hãy tổ chức các hoạt động trong cuộc sống. Ngoài việc học ra, nhớ là bạn phải sắp xếp thời gian để chơi, để tập thể dục, để lên kế hoạch, và thời gian dành cho gia đình và bạn bè. Hãy coi trọng và cố gắng thực hiện lời hứa của mình. Cuộc sống mang lại cho chúng ta rất nhiều nhưng đòi hỏi lại chính ta những điều tương tự như vậy. Hãy lên kế hoạch và làm cho nó trở thành hiện thực. Chắc chắn là khó khăn rồi cũng sẽ đến trên con đường ta đi, nhưng nếu bạn dám đứng lên đối mặt với mọi khó khăn thử thách thì niềm vui sẽ đến với bạn mỗi ngày.
Tiếp tục series với Phần 3. Môi trường học tập
bổ ích lắm, mà sao có một số bài không bình luận được vậy
Trả lờiXóa